Tajemnicze rytuały odprawiane głęboko w Azji: Odkrycia naukowców

Zaangażowanie naukowców oraz nowe sposoby prowadzenia badań co rusz pozwalają na odkodowywanie zagadkowych zapisów, odkrywanie nieznanych wcześniej miejsc kultu oraz wiele innych aspektów dotyczących dawnych ludów. Do takich odkryć zaliczyć można najnowsze badania prowadzone przez Yue Zhang i jej współpracowników.

Korzenie praktyki usuwania zdrowych zębów sięgają tysięcy lat przed naszą erą. Charakterystyczny rytuał był wyznacznikiem tożsamości najwcześniejszych społeczności rolniczych na Tajwanie, który stanowił wyznacznik tożsamości. Były to zabiegi w postaci celowej ekstrakcji zębów przednich.

Jak zaznaczają badacze, rytuał ten przetrwał bardzo długo, a pierwsze dowody na tę nietypową modyfikację ciała można przesledzić na Tajwanie aż do 4800 lat p.n.e. Następnie wraz z migracją ludów praktyka ta rozprzestrzeniła się w inne regiony. I chociaż o tym rytuale badacze wiedzieli od dawna, to stanowił on sporą zagadkę — pojawiały się różne ustalenia, ale nie istniał kompleksowy przegląd archeologiczny i etnograficzny, co wytworzyło sporą lukę w wiedzy na temat tego, jak ta praktyka się wykształciła, w jaki sposób kształtowała i dlaczego przetrwała tysiące lat.

Jakie motywy miały ludy praktykujące usuwanie zębów? Badacze zwrócili uwagę, że rytuał dotyczył usuwania wyłącznie górnych zębów — tzw. dwojek i trojek po obu stronach. Motywacją zależnie od grupy były na przykład względy estetyczne (odróżnienie od zwierzęcia); poddanie się rytuałowi świadczyło o odwadze, a niektórzy dopatrywali się w tej praktyce rytuału przejścia w dorosłość.

Co ciekawe, chociaż szkielety wskazują, że pierwotnie ekstrakcja zębów była praktykowana jednakowo u obu płci, to z czasem te uwarunkowania zaczęły się zmieniać — w pewnym momencie głównie kobiety poddawały się obustronnemu usuwaniu górnych przednich zębów. Z czasem znowu wahalo się to jednak zależnie od grupy — praktyka ta przetrwała bowiem do nowożytności, odnotowywano przypadki nawet w późniejszych czasach.

Przemiana w praktykowaniu usuwania zębów wśród mężczyzn może odzwierciedlać szersze zmiany kulturowe i społeczne. Ponieważ neolityczny materiał i kultura zostały w pełni zaadaptowane i w epoce żelaza ewoluowały do bardziej lokalnych form ekspresji — stwierdziła Zhang.

Naukowcy badają starodawne rytuały. Zaskoczeniem okazały się nie tylko różne motywacje, zależne od praktykujących rytuał grupy i czasów, w jakich żyły, ale i techniki. Niekiedy ekstrakcję przeprowadzano u dzieci w wieku około 8 lat, innym razem u dorosłych w wieku około 20 lat. Mówiąc ogólnie, połnocne regiony Tajwanu wolały usuwać zęby, uderzając je metalowym, drewnianym lub kamiennym narzędziem. Tymczasem południowe regiony wolały usuwać zęby, zwykle ułatwiając to jednym lub dwoma drewnianymi albo bambusowymi patykami przymocowanymi do nici ciasno owiniętej wokół zęba.

Po usunięciu zęba, by zatamować krwawienie i zminimalizować ryzyko infekcji.

Identyfikacja zwyczaju usuwania zębów w różnych rejonach Azji, gdzie zaobserwować można odmienne trajektorie rozwojowe, sugeruje potencjalne dziedziczenie rytuału od wspólnego przodka. Ta perspektywa dostarcza nowych spostrzeżeń na temat relacji między starożytnymi populacjami mówiącymi w językach austronezyjskich i austroazjatyckich — podsumowali badacze. Badania zostały opublikowane na łamach czasopisma naukowego „”.